De gevolgen van de netwerkmaatschappij

Roeland Smeets, mediathecaris op het Barlaeusgymnasium in Amsterdam, schreef op Mediawijzer.net een aantal interessante artikelen over de netwerkmaatschappij. Het laatste artikel verwijst naar het boek Reclaiming Conversation van Sherry Turkle. Ook NRC besteedt daar dit weekend aandacht aan met het artikel Ga het ongemak aan. De afgelopen vijf jaar heeft zij voor het boek onderzoek gedaan naar de gevolgen van met elkaar in contact staan via technologie.

Leren converseren

Een gevolg van de medialisering van de samenleving is dat mensen niet meer face-to-face met elkaar weten te converseren. Hoe voer je een gesprek 'in real life'? 'Kijk eens naar een etentje van vrienden in een restaurant: het gesprek wordt steeds opnieuw stilgelegd voor een foto op Facebook van het eten en elkaar.' (Leclaire, NRC, 27-2-2016, p.L6) Sherry Turkle raadt aan "sacred spaces" in te stellen, waar de smartphone niet welkom is en men wel gedwongen wordt om met elkaar te converseren. Maar hoe doe je dat? Is hier een taak weggelegd voor het onderwijs? Hoe zorg je voor echte uitwisseling tussen mensen?

LEF

In gesprek gaan met elkaar is hot. Niet alleen het converseren zijn we verleerd, ook het luisteren naar elkaar moet extra aandacht krijgen. Tweede kamerlid Tanja Jandanansing pleitte hiervoor vanochtend in het zondagochtendprogramma De Nieuwe Wereld. Tanja is tevens maatschappijleerdocente op een VMBO en merkte dat leerlingen zich niet in elkaar kunnen verplaatsen. Als ze dit wel zouden doen en de reden achter een opmerking van iemand anders begrijpen, zou er veel meer respect en begrip voor elkaar ontstaan. Zij noemt het praten met LEF: Luisteren - Empathie - Feedback. Een interessante aanpak om in de gaten te houden.

Mediawijs omgaan in het onderwijs

Roeland Smeets laat met zijn blog zien hoe belangrijk het is om naast het gebruik van de sociale media het face-to-face contact aandacht te geven: "Als we kijken naar het begrip mediawijsheid als het geheel “van kennis, vaardigheden en mentaliteit waarmee burgers zich bewust, kritisch en actief kunnen bewegen in een complexe, veranderlijke en fundamenteel gemedialiseerde wereld”, dan wordt het nu tijd om vast te stellen dat we die media en technologie soms níet nodig hebben, en elkaar des te meer." Van belang is om met het onderwijs in gesprek te gaan en samen een strategie te bepalen: waar kan de gemedialiseerde wereld een meerwaarde leveren aan de ontwikkeling van kinderen en met welke aspecten moeten we zeker rekening houden om te voorkomen dat kinderen vaardigheden verliezen die van belang zijn om respectvol met elkaar om te kunnen gaan.

#B1 #begrip #medialisering #consument